20110130

Ένας Αθηναϊκός Νείλος

H Λεωφόρος Κηφισίας δεν έχει πολλές διαφορές με το Νείλο.Οι Αιγύπτιοι καλλιεργούν την τέχνη της ζωής στις όχθες του Νείλου. Οι πόλεις χτίζονται σε αυτόν εξαιτίας αυτού.Μοναδική πηγή ζωής σε μια αχανή και αφιλόξενη έρημο ο Νείλος θεοποιείται,υμνείται την περίοδο πρίν τις πλημμύρες και δαιμονοποιείται κατα τη διάρκεια αυτών,όπως ακριβώς και η Λεωφόρος Κηφισίας άδεια ή μποτιλιαρισμένη. 

Ο πολύ σημαντικός αυτός οδικός άξονας δεν ενώνει απλά ένα ακόμα προάστειο με την Αθήνα αλλά ενώνει δύο διαφορετικούς οικονομικά και εισοδηματικά κόσμους.Η Κηφισιά ήταν απο πολύ παλιά περιοχή κατοικίας των ανώτατων εισοδηματικών τάξεων όταν ακόμα το Χαλάνδρι και το Μαρούσι ή άλλα σημερινά βόρεια προάστια, ήταν χωριά και αποτελούσαν μεσοαστικό κενό ανάμεσα στο κέντρο και την περιοχή αυτή. Η ασσυμετρία αυτή είναι ορατή ακόμα και σήμερα που η πόλη γέμισε όλα τα κενά του λεκανοπεδίου Αττικής και αυτές ενδιάμεσες ζώνες,και μετριέται με δομικούς όρους κυρίως. 

Παρατηρώντας τις όχθες της Λεωφόρου αυτής με τις συνεχείς εναλλαγές χρήσεων και μορφών αδυνατούμε να βρούμε έναν δομικό κανόνα. Τα γιγαντωμένα κτίρια πολυτελών γραφείων και τα μεταμοντέρνα γυάλινα κτίρια εμπορικών χρήσεων ανακλούν το όραμα της Αθήνας των προηγούμενων δεκαετιών και το αισθητικό αποτέλεσμα ανακλά την ασσυμετρία, αναρχία και ασυνέπεια με την οποία αυτο το όραμα μεταφράστηκε απο την αγορά και δομήθηκε.
Η ''τριτοκοσμική Defence'' δεν θέτει ερωτήματα μονάχα για το αισθητικό παρόν αλλά επαναφέρει ερωτήματα που είχαν τεθεί στο πολεοδομικό παρελθόν της Αθήνας.Η έρημος Σαχάρα ήταν το εμπόδιο που απαγόρευε την οικιστική ανάπτυξη των Αιγυπτιών πέραν κάποιας απόστασης απο το ποτάμι,όπου η μεταφορά νερού θα ήταν αρκετά δύσκολη και το μικροκλίμα λιγότερο ευχάριστο. Το τέλος των πόλεων οριζόταν με τεχνική σαφήνεια απο τις παραμέτρους αυτές. 

Αντίθετα στην αμοιβαδοειδούς δομής Αθήνα που σαν ρευστή μάζα σταματά μονάχα στα τοιχώματα (Παρνηθα, Αιγάλεο, Ημυττός,Πεντέλη) το sprawling των προαστίων συνεχίστηκε ανεμπόδιστο οδηγώντας σε όλα αυτά τα συσσωματώματα. Τα όρια των έκκεντρων αυτών πόλεων δεν είναι διακριτά τη μέρα ενώ τη νύχτα που οι ρόλοι αλλάζουν μοιάζουν με αχανείς αστικές ερήμους.Οι οδοί που παραλαμβάνουν ροές απο αυτούς τους δήμους και τις διοχετεύουν στην Κηφισίας,ή το αντίστροφο, μπορούν να παραλληλιστούν με το σύστημα καναλιών των πόλεων του Νείλου. Σε αντίθεση όμως με τα λόγια του Ομήρου όπου η σημασία του Νείλου υποκαθιστά την Αίγυπτο και έτσι ο Νείλος λέγεται πλέον Αίγυπτος και η Αίγυπτος Νείλος, η Λεωφώρος Κηφισίας δεν μπορεί να διατηρεί αυτό το όνομα. Μοιάζει να εξυπηρετεί περαστικούς που όλοι τους έρχονται απο κάπου αλλού.

Δεν έχει σημασία αν αυτό είναι κάποιο προάστιο, το Κέντρο ή κάποια άλλη έκκεντρη περιοχή, όλοι φαντάσματα μιας πόλης δίχως τέλος.Ταξιδιώτες στον δικό μας Νείλο. 


AΘΗΝΑ 1830-2000:Εξέλιξη-Πολεοδομία-Μεταφορές,Γεώργιος Μ. Σαρηγιάννης, Συμμετρία,Αθήνα 2000

Η Αρχιτεκτονική στη σύγχρονη εποχή, Παναγιώτης Τουρνικιώτης,Futura, Αθήνα   2006

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου